دوره 2، شماره 4، 1403، صفحات 6 - 29

نویسندگان : اسماعیل همتیان* ¹

چکیده :
پژوهش حاضر با هدف تدوین راهبردهای مؤثر در تحقق شهر هوشمند صورت پذیرفت. بدین منظور، مهم‌ترین مسئله‌ای که این تحقیق به پاسخگویی آن پرداخته، یافتن راهبردهای مؤثر در تحقق شهر هوشمند است. در این مقاله از روش توصیفی و پیمایشی استفاده شده و جامعه آماری آن در بخش کیفی، مدیران و کارشناسان سطوح عالی حوزه‌های مدیریت راهبردی، برنامه‌ریزی و جغرافیای شهری، مدیریت فرهنگی، جامعه‌شناسی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، هوش مصنوعی، نرم‌افزار و حوزه‌های نظریه‌پردازی کشور بوده که با نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی، 384 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. از عوامل داخلی و خارجی مؤثر با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه بازشناسایی و پرسشنامه بسته، داده‌‌های نظرسنجی با استفاده از دو ماتریس Swot و Qspm تجزیه‌وتحلیل شدند. درمجموع، 23 راهبرد شامل هفت راهبرد SO، پنج راهبرد ST، شش راهبرد WO و پنج راهبرد WT برای ایجاد و تحقق شهر هوشمند تدوین شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که ایجاد و تحقق شهر هوشمند از لحاظ موقعیت راهبردی، در منطقه SO قرار دارد که از لحاظ عوامل درونی، دارای قوت و از لحاظ عوامل بیرونی دارای فرصت است. بر اساس موقعیت راهبردی شناسایی‌شده، 14 نقطه قوت، 13 نقطه ضعف، 15 نقطه فرصت و 11 نقطه تهدید وجود دارد که از لحاظ عوامل درونی، دارای قوت و از لحاظ عوامل بیرونی دارای فرصت هستند. بدین ترتیب، مدیریت عوامل فرصت و تهدید، امری ضروری است. موقعیت راهبردی شهرها به‌گونه‌ای است که برای ایجاد شهر هوشمند می‌توان از فرصت‌های موجود حداکثر استفاده را به عمل آورد و اغلب راهبردهای انتخابی آن SO باشد. بر این اساس، متناسب با اولویت‌بندی راهبردها می‌توان بر حسب شرایط موجود از راهبردهای ST، WT و WO نیز استفاده کرد.

کلمات کلیدی :
شهر هوشمند، تحقق شهر هوشمند، راهبردهای مؤثر، تحلیل سوات، ماتریس برنامه‌ریزی کمی