دوره 3، شماره 2، 1403، صفحات 77 - 90

نویسندگان : فاطمه قیطاسی‌وند* ¹ ، فتاح شریف‌زاده ²

چکیده :
خط‌مشی‌‌گذاری مناسب منجر به اعمال مدیریت صحیح در هر زمینه می‌گردد؛ چراکه فرایند خط‌مشی‌‌گذاری به‌عنوان پایه و اساس مدیریت محسوب می‌شود. یکی از مهم‌ترین مراحل در فرایند خط‌مشی‌‌گذاری، مرحله تدوین است. در این مرحله، بهره‌گیری از رویکرد حکمرانی شبکه‌ای به دلیل ایجاد دیدگاه چندوجهی و مشارکت نهادهای ذی‌نفع در حل مسائل پیچیده، بسیار اثرگذار است؛ بنابراین، در این پژوهش به ارائه الگوی تدوین خط‌مشی‌های عمومی با در نظر گرفتن حمل‌ونقل عمومی شهری تهران به‌عنوان مورد خاص پرداخته شده است. این پژوهش به روش کیفی با استفاده از استراتژی تحلیل مضمون صورت گرفته است. داده‌های این پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان علمی و اجرایی جمع‌آوری، توسط نرم‌افزار مکس کیو دی آ تحلیل و بر اساس آن، شبکه مضامین ترسیم گردید. جهت ارائه الگوی مناسب اسناد، قوانین و مقررات بالادستی نیز مورد تحلیل قرار گرفتند و همچنین، مطالعه تطبیقی در خصوص شهرهای موفق در حمل‌ونقل عمومی شهری در دنیا صورت پذیرفت. یافته‌های این تحقیق بیانگر آن است که برای تدوین خط‌مشی‌های حمل‌ونقل عمومی شهری تهران با رویکرد حکمرانی شبکه‌ای باید نهادهای ذی‌نفع شناسایی گردد و ساختار نهادها، نحوه هماهنگی نهادها، وظایف نهادها و شرایط محیطی مورد توجه قرار گیرد. ساختار شبکه‌ای واسطه‌ای با نقش واسطه‌گری شهرداری تهران، مدیریت یکپارچه شهری، نقش حمایتی دولت مرکزی از دولت محلی، گردش اطلاعات میان نهادها، مشارکت بخش خصوصی علمی و شهروندان آگاه، ازجمله مؤلفه‌های بسیار مهم حاصل از این پژوهش است که در طراحی الگو مورد توجه قرار گرفته‌اند.

کلمات کلیدی :
خط‌مشی‌گذاری عمومی، حکمرانی، حکمرانی شبکه‌ای، حمل‌ونقل عمومی شهری، تحلیل مضمون